Het valt meteen op als Hart van Nijmegen op een zonnige ochtend de Hertstraat in de Hazenkamp binnenkomt: een flink deel van de huizen staat in de steigers. Het is het resultaat van een gezamenlijk project om daken te renoveren. Tekenend voor de verbinding die er op vele manieren tussen de bewoners bestaat. Irina Meijers en Mea Verbunt, twee van de vele betrokken en actieve straatgenoten, lichten toe waarom de Hertstraat een sociale straat is.
Een straat met een straatapp is tegenwoordig niet uitzonderlijk meer. Om spullen door te geven, een oproep te doen of hulp te vragen bij een klusje. In de Hertstraat gaat de verbinding tussen buren en bewoners verder. De straat kent een keur aan clubjes en initiatieven die het onderlinge contact verstevigen. Een wandelgroepje, klaverjasgroep, eetclubje, mensen die de bomen in het achterliggende Kastanjelaantje onderhouden en de straatfeestcommissie. Drie of vier keer per jaar verschijnt er zelfs een straatkrant, Het Hertje. Met aandacht voor activiteiten en nieuwe en oude bewoners.
Klaverjassen
“In 1987, het jaar dat ik in de straat kwam wonen, was er al aardig wat onderling sociaal contact”, vertelt Mea Verbunt (76). “Na een straatfeest ontstond een klaverjasclub, die nog steeds bestaat. Ze telt tegen de twintig leden, waaronder mensen die allang verhuisd zijn, maar waarmee de band blijft bestaan. Iemands huis wordt omgebouwd tot kroeg, vol tafels en stoelen, en dan gaat het er heel gezellig aan toe.”
Kinderen
In de loop der jaren begonnen mensen gezamenlijk allerlei andere groepjes en clubjes, zeker toen er meer families met jonge kinderen kwamen wonen. Want kinderen verbinden. Irina Meijers (38) en haar gezin wonen nu vijf jaar in de straat. “We hadden nog maar net ons huis betrokken en werden al hartelijk welkom geheten. Met kaarten, bloemen en mensen belden bij ons aan. Erg warm en dat typeert de straat. Met recht een sociale straat. Heel anders dan waar we in Amsterdam vandaan kwamen.”
De sociale straat
Naast al deze initiatieven heeft een werkgroep van straatbewoners ─ waaronder Irina en Mea ─ in de loop van vorig jaar een soort voorzorgnetwerk opgezet onder de noemer ‘De sociale straat’. Dat netwerk is bedoeld om elkaar in noodsituaties te helpen met praktische zaken en in de toekomst misschien ook wel bij ziekte en zorg. “Aanleiding is de ontwikkeling dat er op een gegeven moment niet voldoende zorgpersoneel meer is en mensen voor hulp meer op zichzelf, hun naasten en buren aangewezen zijn”, legt Mea uit. “Na een oproep in ons straatkrantje hebben we met een clubje gezegd: laten we eens kijken hoe we kunnen beginnen met het opbouwen van een netwerk met buren en straatbewoners. Niet alleen voor nu, maar ook voor als het in de toekomst harder nodig is.”
Vragen inventariseren
“We hebben iedereen in de straat bezocht met als twee belangrijkste vragen: welke hulp zou u willen ontvangen van straatgenoten en welke hulp zou u zelf kunnen bieden?”, vult Irina aan. “Driekwart van de bewoners bleek enthousiast over het initiatief. Er waren wel vragen of het plan de hulp die buren elkaar nu al geven niet in de weg zou zitten. Maar dat is natuurlijk niet de bedoeling. Er zijn ook mensen die geen behoefte hebben aan zo’n netwerk.”
Kortdurende hulp
“We hebben nu acht contactpersonen waar bewoners kunnen aankloppen”, vervolgt Mea. “Ze wonen mooi verdeeld over de straat. Het gaat met nadruk om kortdurende, tijdelijke hulp, om noodsituaties: een klusje in huis, een boodschap, een praatje maken, de krant voorlezen, een huiswerkprobleempje oplossen of de kinderen van school halen als je plotseling in de file staat. Als er langduriger ondersteuning nodig is, dan kunnen we helpen zoeken naar professionele hulp.”
Ongedwongen
De driekwart jaar dat De sociale straat bestaat is er nog geen concrete hulpvraag binnengekomen. Hulp vragen blijkt moeilijker dan hulp aanbieden. Irina: “Dat is ook niet erg. We zien dat mensen problemen vaak in hun eigen kring oplossen, daar begin je meestal, dat is alleen maar goed. Onze bedoeling is dat het netwerk werkt als het nodig is. Dat het ongedwongen blijft en mensen het gevoel hebben: die ken ik al, die durf ik wel iets te vragen. Om die drempel te verlagen. Andersom houden onze contactpersonen hun gedeelte in de straat een beetje in de gaten, om te kijken of iemand misschien iets nodig zou kunnen hebben. Het blijft natuurlijk altijd de vraag hoe ver je moet gaan in je sociale betrokkenheid.”
‘Sta open’
“Als het echt begint te rammelen aan de gezondheidszorg, hoop ik dat wij elkaar met zijn allen durven te benaderen voor vragen, elkaar weten te vinden”, benadrukt Mea. “Voor onderlinge hulp, maar ook om door te leiden naar professionele zorg.”
“En als ik de lezer iets mag meegeven”, voegt Irina toe: “Kijk eens rond wie er in je straat woont, wie je tegenkomt, sta open voor je buur, heb oog voor elkaar, dan merk je hoe leuk dat contact is, dan kun je in je eigen straat al zoveel betekenen. Verbondenheid heeft een positief effect op het welzijn van mensen. En als je iemand anders helpt, voel je jezelf ook beter en veiliger.”
Tekst: Marijn Alofs
Foto: Bert Hendrix
